انسان محوری در جهاد اقتصادی

  انسان در جهاد اقتصادي تنها ابزار توليد همانند خويش نيست، بلكه محور اقتصاد است. به اين معنا كه حركت هاي اقتصادي نبايد همانند حركت هاي نظام سرمايه داري براي توليد بيشتر و بهره كشي و استثمار باشد، بلكه بايد براي تعالي روح و روان آدمي و در چارچوب خدايي و رباني شدن بشر باشد.

اگر كار اقتصادي در يك جامعه اسوه و نمونه انجام مي گيرد، همواره به هدف ايجاد بستري براي تعالي و كرامت و شرافت بشري است؛ چرا كه اقتصاد يا ماديات هدف نيست، بلكه خود ابزاري براي بشر است تا انسان ها بتوانند ظرفيت هاي وجودي خود را كشف كرده و اسماي الهي را در خود تحقق بخشند و متاله و خدايي شده و در مقام مظهريت ربوبيت و پروردگاري نشسته و هستي را به سوي كمال رهنمون شوند.
جامعه الگو بايد شرايط را در جامعه چنان فراهم آورد تا همگان به فلسفه آفرينش خود و جهان آگاه شده و نسبت به حقوق و تكاليف خود دانا شده و زمينه خدايي شدن در يك فضاي سالم را دارا شوند. بنابراين، آسايش و آرامش به عنوان اصل محوري مورد توجه و تاكيد قرار مي گيرد. اين آسايش و آرامش در يك فضاي عدالت محور تحقق مي يابد. از اين رو عدالت قسطي يعني عدالت اقتصادي و مادي به عنوان هدف آغازين هر جامعه بشري مورد تاكيد اسلام و قرآن قرار گرفته است؛ زيرا جامعه آگاه به عدالت و خواهان آن مي تواند بستر لازم را براي فهم و درك اهداف آفرينش فراهم آورد. و لذا خداوند از پيامبران مي خواهد تا جوامع را نسبت به اين عدالت قسطي آگاه سازند و توده را براي تحقق آن به قيام ترغيب و تشويق كنند؛ زيرا آگاهي توده هاي مردم از هر دين و مذهب و نژاد نسبت به عدالت قسطي و قيام براي آن، خود بهترين شرايط را براي ادامه راه فراهم مي آورد.

آنچه مهم است نحوه رسیدن به عدالت است .روشهای عدالتخواهانه زمینه ساز رسیدن به این مهم است . بنابر این ،هدف  وسیله راتوجیه نمی کند ،ابزارها مبتنی بر معیارهای الهی انتخاب می گردد،شخصیت انسانی پایمال منفعت طلبیهای حیوانی نمی گردد،پایه حرکتهای اقتصادی بر خودخواهیها وقدرت طلبی بنیان گذاری نمی شود ،سود حلال ،درآمد متعادل،روزی پاک،ترازوی سالم،ملاک رفتارهای اقتصادی است .کلاهبرداری و کم فروشی ،دروغ وحیله ورزی ،تبانی ورانت خواری در این روشها هیچ جایگاهی نخواهد داشت .

آنان که مسیری غیر ازاین را انتخاب کنند از چرخۀاقتصاد خارج می شوند و جایگاه اجتماعی خود را ازدست می دهند . علت اینکه اسلام دستور داده دست دزد را قطع کننداین است که هر کس با او در جلسه اول مواجه می شود دست بریده اش توجه وی را جلب می کند و مراقبت مال و ثروت خویش را در رفتارهای اجتماعی با او مد نظر قرار می دهد .فرد دست بریده شده نیز از همان آغاز حساب آینده خود را می کند و تنظیم حرکت می نماید.

بنابراین جهاد واقعی اقتصادی نیازمند باز تعریف رفتارهای اقتصادی در مدیریت های کلان وخرد جامعه است .