آغاز
در سال ۱۴۵ پیش از میلاد شهر غزه به وسیله جاناتان مکابس از دودمان هسمونیان، برادر یهودا مکابس از دودمان مکابی تسخیر شد. حضور یهودیان در این ناحیه با موفقیت همراه بود تا این که جاوینیوس، حاکم رومی آنها را در سال ۶۱ میلادی از آنجا اخراج کرد. در زمانی که قانون مذهبی میشناه و تلمود در این ناحیه رواج داشت، مجموعه کثیری از یهودیان در غزه حضور داشتند، و بر روی یکی از ستون‌های مسجد بزرگ غزه در این شهر یک کتیبه قرار دارد که بر روی آن نوشته «حنانیا باریاکو» (یک نام عبری) با یک منوراه (شمع‌دار) حک شده‌است. این نشانه نقش قبلی این امارت بوده که طی انتفاضه تخریب شده‌است. بازمانده‌های کنیسه باستانی غزه که در حدود سال ۵۰۰ قبل از میلاد بنا نهاده شده، در نزدیکی اسکله این شهر یافت شده‌است.
مدفن جد پیامبرص
گفته می‌شود هاشم بن عبدمناف، جد دوم پیامبر(ص)، در شهر غزه دفن شده است. به همین خاطر این شهر در قدیم «غَزَّة الهاشم» نام داشت. برای هاشم در این شهر، مرقدی نیز گزارش شده که بارها مورد هجوم وهابیت برای تخریب قرار گرفته است.همچنین به نقل یاقوت حموی، محمد بن ادریس شافعی، از فقهای چهارگانه اهل‌سنت، در غزه به دنیا آمده است.
تصرف توسط اسکندر
در دوره هخامنشیان، سردار ایرانیِ هخامنشی، باتیس، فرماندار غزه بود. اسکندر که به فلسطین حمله کرد چندین روز این شهر را در محاصره داشت. بعد از تسخیر شهر اسکندر از باتیس خواست که از او طلب بخشش کند. اما باتیس مقاومت کرد، اسکندر او را به سختی شکنجه کرد تا جایی که در اثر شکنجه درگذشت. مشهور است که تا زمانی که باتیس جان در بدن داشت جز با نگاه غضب آلود به اسکندر نگاه نکرد و هیچ‌گاه سخنی بر زبان نراند.
عرب ها
غزه در دهه ۶۳۰ میلادی پس از محاصره‌ای که طی آن جمعیت یهودیان شهر در کنار پادگان امپراطوری بیزانس از آن دفاع نمودند، به وسیله عرب‌ها تصرف شد. اعتقاد بر این بوده که در مکانی که پدر بزرگ پیامبر (ص) اسلام دفن شده، این شهر به یک شهر مهم اسلامی تبدیل شده‌است. در قرن دوازدهم، غزه درگیر جنگ‌های صلیبی مسیحیان شد و در سال ۱۱۸۷ تحت کنترل مسلمانان قرار گرفت. این شهر در قرن شانزدهم بر اثر حمله عثمانی‌ها سقوط کرد و طی جنگ جهانی اول (۱۹۱۸-۱۹۱۴) به دست بریتانیا افتاد.
قیمومیت بریتانیا
در پی جنگ جهانی اول، غزه به بخشی از قیمومیت بریتانیا بر فلسطین تبدیل شد. پس از شروع جنگ اول اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸، مصر کنترل غزه را به دست گرفت و نواحی اطراف آن را تسخیر کرد. مصری‌ها هرگز ساکنان آن را به عنوان شهروندان مصری نپذیرفتند و و خروج آنها را از نوار غزه ممنوع کردند. اسرائیل طی جنگ شش روزه ۱۹۶۷، این شهر را تسخیر کرد و نوار غزه به مدت ۲۷ سال پس از آن تحت اشغال اسرائیل قرار گرفت. غزه و ناحیه کوچکتری از بخش بزرگ این سرزمین توسط اسرائیل اشغال شده‌است. این موضوع باعث تراکم زیاد جمعیت و فقر در نوار غزه شد.
غزه
شهری عرب‌نشین در منطقه نوار غزه در فلسطین است. نوار غزه که هم‌اکنون تحت کنترل جنبش حماس قرار دارد، دارای ۱۱ کیلومتر مرز مشترک با مصر ۵۱ کیلومتر با فلسطین اشغالی و ۴۰ کیلومتر ساحل مدیترانه‌ای است.
غزه در واقع، نقش موقعیت مرکزی در تحولات فلسطین را ایفا می‌کند. این نقش در جنبش فلسطین از نیمه دوم دهه ۸۰ برای این شهر ایجاد شد. اسرائیل در مدت اشغال ۳۸ ساله باریکه غزه، در این منطقه اقدام به ساخت پایگاه‌ها و تاسیسات نظامی و امنیتی و شهرک‌های صهیونیست‌نشین کرد و چندین بار به غزه حمله و هر دفعه با کشتار زنان و کودکان و مقابله با قدرت مقاومت فلسطین مجبور به عقب‌نشینی شد.
طرح لوزان
بن گوریون به عنوان اولین رهبر اسرائیل، خطر بلندمدت غزه را پیش از تقریباً همه اسرائیلی ها درک می کرد. در کنفرانس صلح سازمان ملل در لوزان، در سال ۱۹۴۹، او پیشنهاد داد که نوار غزه را الحاق کرده و به ۱۰۰,۰۰۰ آواره فلسطینی اجازه دهد به خانه‌های سابق خود در اسرائیل بازگردند. اما این طرح هم در اسرائیل، جایی که مخالفت شدیدی با بازگشت هر گونه آواره فلسطینی وجود داشت، و هم در مصر، جایی که دفاع از غزه به یک موضوع ملی تبدیل شده بود، اعتراضات زیادی برانگیخت.
حماس
این منطقه مهم که هم‌اکنون تحت کنترل جنبش حماس قرار دارد، دارای ۱۱ کیلومتر مرز مشترک با مصر ۵۱ کیلومتر مرز مشترک با فلسطین اشغالی و ۴۰ کیلومتر ساحل مدیترانه‌ای است.
رهبران اسرائیل و سازمان آزادی‌بخش فلسطین در سپتامبر ۱۹۹۳، توافق‌نامه اسلو را امضا کردند که طبق مفاد آن اداره نوار غزه به دست فلسطینی افتاد. بیشتر اسرائیلی‌ها در حالی غزه را ترک کردند که اداره آن را به حکومت خودگردان فلسطین برای اداره و کنترل شهر در کنار باقی نوار غزه واگذار کردند. دولت فلسطین به رهبری یاسر عرفات، غزه را به‌عنوان اولین مرکز ایالتی خود انتخاب کرد.
دموکراسی
انتخابات ژانویه ۲۰۰۶ م مسیر سیاست و دیپلماسی را در سرزمین فلسطین دگرگون کرد. در انتخاباتی که نام آزادترین آزمون دموکراسی را در سرزمین‌های اشغالی به خود گرفت، ساکنان غزه به اتفاق کرانه باختری به تولد و تاسیس نخستین دولت انقلابیون در این نقطه از جهان اسلام رای دادند.
اشغالگری
رژیم اشغالگر قدس پس از امضای «قرارداد اسلو» در سال ۱۹۹۳ یک‌بار در سال ۱۹۹۴ آن‌هم به‌شکل جزئی از باریکه غزه خارج شد اما شهرک‌های صهیونیست‌نشین را جمع‌آوری نکرد و از محور مهم فیلادلفیا یا همان محور صلاح‌الدین ایوبی خارج نشد.
این رژیم ظرف ۳۸ سال اشغال، بارها با حمله مسلحانه و عملیات تروریستی به باریکه غزه که به‌بهانه حمایت از شهرک‌نشینان صورت گرفت هزاران فلسطینی به‌ویژه کودکان و کهنسالان را به شهادت رساند یا مجروح کرد.در طول تاریخ، حملات متعددی از سوی اسرائیل علیه غزه، صورت پذیرفته است.
جنگ ۲۲ روزه
رژیم صهیونیستی در اواخر سال ۲۰۰۸ جنگی تمام عیار برای نابودی جنبش حماس آغاز کرد که به مدت ۲۲ روز به‌طول انجامید. این جنگ ۲۷ دسامبر سال ۲۰۰۸ آغاز شد و تا ۱۷ ژانویه سال ۲۰۰۹ ادامه داشت. این جنگ در اسرائیل با نام عملیات سرب گداخته و در میان اعراب با نام کشتار غزه یا جنگ ۲۲ روزه یاد می‌شود. در این جنگ نابرابر، بیش از ۱۴۵۰ فلسطینی به‌شهادت رسیدند و بیش از ۵ هزار نفر نیز زخمی شدند.
جنگ ۲۲ روزه غزه یک واقعیتی بود که در عالم واقع در منطقه خاورمیانه رخ داد و ریشه در ناکامی‌های رژیم صهیونیستی در اهداف خود داشته است. در این جنگ برای اولین بار رژیم صهیونیستی با تمام توان و نیروهای خود و با حمایت قدرت‌های بیرونی مثل آمریکا در صدد حذف کامل حماس بود و برای اولین بار حماس نشان داد که توان ایستادن و مقاومت را در مقابل رژیم تا دندان مسلح صهیونیستی دارد.
جنگ۵۱روزه
رژیم صهیونیستی از روز هشتم ژوئیه ۲۰۱۴ برای سومین بار از سال ۲۰۰۸ به باریکه غزه حمله کرد. این جنگ ضمن اینکه برای مردم غزه و جریان مقاومت پیامدهای مثبت و منفی متعددی در پی داشته است، برای رژیم صهیونیستی نیز پیامدهایی داشته است.
جنگ ۵۱ روزه رژیم صهیونیستی علیه غزه بدون تردید یک پیروزی برای گروه‌های مقاومت و مردم غزه و یک ناکامی برای رژیم صهیونیستی بوده است. اگرچه ۲۱۵۸ شهروند فلسطینی در این جنگ شهید و بیش از ۱۱ هزار نفر نیز زخمی شدند.
زیرساخت‌های غزه تخریب و شرایط زندگی برای مردم غزه سخت‌تر شد اما مقاومت آنها و اثبات این موضوع که از سرزمین و آرمان‌های خود تا پای جان دفاع می‌کنند، سبب شد صهیونیست‌ها مشتاقانه خواهان برقراری آتش‌بس باشند و البته به این نتیجه برسند که هیچ‌گاه در جنگ‌ها پیروز نخواهند شد.
انتقام از مردم
یکی از عمده‌ترین عوامل یورش به مردم بی‌گناه غزه، شکست صهیونیزم از مقاومت مردمی در ابعاد مختلف از جمله لبنان و فلسطین است. به‌طور طبیعی، باتوجه به وضعیت رژیم صهیونیستی پس از شکست در جنگ ۳۳ روزه و کسب نتایج فضاحت بار در آن میدان، باید انتظار چنین رفتارهای عصبی را از سوی اسرائیل داشت.
حمله پیش دستانه حماس
۷اکتبر۲۰۲۳ نیروهای حماس در یک حمله غافلگیرانه، به مناطقی از اسرائیل یورش زمینی و راکتی کردند و در پی آن، اسرائیل عملیات بزرگی را بر علیه غزه به راه انداخت.
طرح غیرنظامی سازی
غیرنظامی کردن این محدوده، تنها با رفع محاصره فاجعه آمیز آن و ارائه چشم انداز مثبتی برای توسعه اقتصادی اش ممکن می شود. قدرت های جهانی، به جای تلاش برای قطع ارتباطات این قلمرو یا انزوای سیاسی آن، باید با هم همکاری کنند تا غزه امکان یابد نقش تاریخی اش را، به عنوان یک واحه شکوفا و یک تقاطع پویا که مدیترانه را با شمال آفریقا و شامات متصل می کند، دوباره بدست آورد. آمریکا و متحدانش باید این ضرورت را بپذیرند که غزه بخش کانونی هرگونه راه حل پایدار برای مبارزه فلسطینی است.
مستجار
