تبدیل تهدید به فرصت” به معنای استفاده از شرایط دشوار یا تهدیدات بهعنوان فرصتی برای رشد، نوآوری یا بهبود وضعیت است. این مفهوم به این معناست که بهجای ترس یا عقبنشینی از مشکلات و تهدیدات، میتوان آنها را به چالشهایی تبدیل کرد که باعث پیشرفت و موفقیت میشوند.
مثالهایی از تبدیل تهدید به فرصت عبارتند از:
- چالشهای اقتصادی: یک بحران اقتصادی میتواند باعث کاهش درآمد و مشکلات مالی شود، اما برای برخی کسبوکارها میتواند فرصتی برای نوآوری، کاهش هزینهها و ایجاد مدلهای تجاری جدید باشد.
- رقابت شدید: اگر یک شرکت با رقابت شدید مواجه شود، میتواند با تحلیل رقبا، بهبود کیفیت محصول، یا ایجاد استراتژیهای بازاریابی بهتر به یک فرصت برای رشد تبدیل کند.
- مشکلات محیط زیستی: تهدیدات ناشی از تغییرات اقلیمی یا مشکلات زیستمحیطی میتوانند فرصتهایی برای توسعه فناوریهای پاک و پایدار فراهم کنند.
در نهایت، تبدیل تهدید به فرصت نیازمند دیدگاه مثبت، خلاقیت و توانایی مدیریت بحران است.
در مواجهه با این تهدیدها، هنر و مهارت تبدیل تهدید به فرصت، میتواند علاوه بر دفع تهدیدها، موقعیتهای ممتازی از پیروزی و پیشرفت را به ارمغان آورد. نمونههایی از این تهدیدات که جمهوری اسلامی موفق شده آنها را به فرصت تبدیل کند در طول این ۴۰ سال فراوان داریم.
فرصتها، در زندگی فردی و اجتماعی یک ملت و کشور، وضعیت و شرایط مثبتی است که فضای مساعدی را برای پیشرفت و حرکت رو به جلوی آنها مهیا میکنند. شرایطی مانند: نیروی انسانی جوان و خلاق در محیط داخلی و جایگاه مردم یک کشور در بین مردم منطقه و حمایت آنها از عمق راهبردی نظامی که خود را متعلق بدان میدانند.
در مقابل فرصت، تهدید قرار دارد که از ماده «هَدَدَ» به صدای وحشت زا، مانند فروریختن دیوار گویند و در اصطلاح شرایط و عوامل و ابزارهایی است که در مسیر حرکت به جلوی یک فرد یا جامعهای، به عنوان مزاحم ومانع به وجود میآید تا ازشتاب حرکت کاسته و یا او را متوقف یا وادار به عقب نشینی یا تغییر و انحراف کند.
تهدیدها در زندگی فردی، جمعی و ملی، خطرات و آسیبهایی جدی هستند که ارزشهای اساسی و حیاتی یک فرد یا جمع یا ملتی را باهدف تغییرات اساسی مورد هجوم قرار میدهند.
تهدیدهایی مانند: حمله نظامی، تحریم اقتصادی، تهاجم فرهنگی و انواع جنگهای سخت و نیمه سخت و نرم که هویت اسلامی و انقلابی و ملی ما را از خارج، هدف قرار گرفته اند، از این نمونه هستند.
تهدیدها و فرصتها معمولاً عوامل بیرونی و خارجی در محیط زندگی فردی وجمعی و ملی محسوب میشوند و قوتها و ضعفها، از عوامل درونی و داخلی به حساب میآیند.
طبیعی است میزان تأثیرگذاری فرصتها وتهدیدها به تناسب قوتها و ضعفهای درونی، بستگی دارد. چه بسیار امکانات و فرصتهایی که در اطراف ماهستند، اما نقاط ضعفی همچون تنبلی و کم کاری آن را نابود کرده یا تبدیل به تهدید میکند و چه بسیار آسیبهایی که اطراف ما را احاطه کرده، اما هوشمندی و پشتکار ما، آنها را رفع کرده یا تبدیل به فرصت طلایی میکند.
هنر انسان زیرک به خصوص انسانهای مؤمن و موحد و ملتهای بیدار و انقلابی، در کسب و تقویت مهارت تبدیل تهدیدها به فرصتها و خلق فرصتهای طلایی از دل تهدیدهای فلج کننده و ویرانگر است.
آنچنان که در منطق قرآن و سیره انبیا و اولیای الهی و ملتهایی که تابع خط اصیل دین بودهاند در طول تاریخ، نمونههای فراوان آن را دیده یا شنیدهایم.
تبدیل تهدید به فرصت، منطق اهل ایمان و سنت رایج در بین انبیای الهی و اولیای دین بوده است. سراسر زندگی پر از مبارزه و مقاومت پیامبران الهی در ستیز با طاغوتهای سیاسی و فرهنگی و اجتماعی سرشار از الگوهای زیبا از منطق تبدیل تهدید به فرصت است.
زمانی که پیامبر گرامی اسلام از دل تهدید جانکاه شعب ابیطالب، فرصت تجلی پایداری دین خدا را بیرون میآورد و از هجرت اجباری مسلمانان به حبشه، صدور فرهنگ و آیین اسلام را خلق میکند و در هنگامهای که رسول مکرم اسلام (ص)، از دل شکست و تهدید مؤمنان در جنگ احد، پیروزی درخشانی را جلوهگر میسازد و از صلح حدیبیه که در کام بسیاری از مسلمانان تلخ میآمد، فتح مکه را رقم میزند، میتوان نگاه تهدید به فرصت را از عمق وجود لمس کرد.
در برخی مقاطع تاریخی انقلاب اسلامی ما نشان دادیم که میتوانیم تهدید آشکار دشمن را تبدیل به فرصت کنیم.
آنجا که همه دشمنان این ملت، همچون جنگ احزاب جمع شدند تا انقلاب اسلامی ملت ایران را با بحران هویت مواجه کنند، دیدیم که از تهدید دشمن، ملت ایران فرصت سازماندهی، تکیه به توانمندیهای درونی، تقویت داشتهها و افسوس نخوردن از نداشتهها را مبنای عمل خویش قرار داد و در کمتر زمانی در نقطهای ایستادیم که موجب رشک رقبای منطقهای و فرامنطقهای شدیم.
تجربه کردیم و تجربیات خود را به محک آزمایش گذاشتیم و در این مسیر دانستیم آنچه خود با تلاش و تجربه کسب کردهایم ماندگار و آنچه با چشم امید به دیگران، بهدنبال فراهم کردن آن بودیم سرابی بیش نبوده است.
جنگ را با همین منطق تبدیل تهدید به فرصت به پیروزی رساندیم، پیشرفت در حوزههای دفاعی را با این منطق پیش بردیم.
تهدید دشمن در قطع واردات بنزین در سالهای ۹۰، ۹۱ را با همین منطق تبدیل به فرصت کردیم، ستاره خلیج فارس را ساختیم بدون آنکه وابسته به کمکهای فلان شرکت فرانسوی، انگلیسی یا چینی باشیم و امروز با افتخار میگوییم ۱۱۰ میلیون لیتر بنزین مرغوب تولید میکنیم و کشور را از یک بحران بزرگ نجات دادهایم.
اما در نقطه مقابل اتکا به توان داخلی، چشم امید به دیگران در حل مشکلات بوده است و هرجا که چنین رفتار شده، چیزی جز پسرفت و سرخوردگی حاصل نشده است که از این نوع رفتارها هم کم نداشته ایم که spv و اینستکس و دهها نمونه دیگر از مصادیق آشکار آن بهویژه طی سالهای اخیر بوده است.
ملت ایران در طول این سالها یاد گرفته است که میتواند هر تهدید دشمن در هر حوزهای اعم نظامی، اقتصادی را تبدیل به فرصت کند ولی آنچه نگران کننده است در حوزههای سیاسی و فرهنگی است که متأسفانه شاهد هستیم فرمان آن دست کسانی است که اعتقاد راسخی در تبدیل تهدیدات به فرصتها ندارند.
