دونالد ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ به پیروزی رسید و دوباره به ریاست جمهوری آمریکا دست یافت، تحولاتی که میتوانند رخ دهند بستگی به سیاستها، رویکردهای داخلی و خارجی او و شرایط جهانی دارند. در اینجا به برخی از تحولاتی که ممکن است در دوران دوم ریاست جمهوری ترامپ اتفاق بیفتد، اشاره میکنم:
۱٫ سیاستهای داخلی
- اقتصاد و بازار کار: ترامپ در دوره اول خود تأکید زیادی بر کاهش مالیاتها و تشویق سرمایهگذاری داشت. بازگشت او به کاخ سفید، احتمالاً سیاستهایی مشابه در راستای کاهش مالیاتها و تقویت بخش خصوصی اتخاذ خواهد کرد. این ممکن است موجب رشد اقتصادی در برخی بخشها و بهبود شرایط شغلی شود، بهویژه در بخشهایی که در دوران ریاستجمهوری او تقویت شده بودند.
- مهاجرت و امنیت مرزی: ترامپ همیشه بر اهمیت امنیت مرزی تأکید داشته است و در صورت بازگشت، ممکن است به سیاستهای سختگیرانهتری در قبال مهاجرت ادامه دهد. این سیاستها شامل افزایش ساخت دیوار مرزی با مکزیک و اجرای قوانین مهاجرتی سختتر خواهد بود.
- سیاستهای اجتماعی و فرهنگی: ترامپ در مسائل اجتماعی مانند حقوق سقط جنین، اصلاحات در سیستم عدالت کیفری و مسائل LGBTQ+ دیدگاههای محافظهکارانهای دارد، احتمالاً سیاستهای فرهنگی و اجتماعیاش به سمت تقویت ارزشهای محافظهکارانه و انتقاد از “رادیکالیسم چپ” پیش خواهد رفت.
۲٫ سیاست خارجی
- روابط با چین و اقتصاد جهانی: ترامپ در دوره اول خود سیاستهایی سختگیرانه در قبال چین اعمال کرد و این احتمال وجود دارد که ، فشارهای اقتصادی و تجاری علیه چین شدت یابد. این میتواند منجر به ادامه جنگهای تجاری، تعرفهها و افزایش تنشهای اقتصادی و ژئوپلیتیکی در سطح جهانی شود.
- برجام و روابط با ایران: ترامپ یکی از منتقدان اصلی توافق هستهای ایران (برجام) بود و از آن خروج کرد، احتمالاً به فشار بر ایران ادامه خواهد داد و شاید سیاستهای سختگیرانهتری در قبال برنامه هستهای ایران اتخاذ کند. این میتواند تنشها در خاورمیانه را افزایش دهد.
- روابط با اروپا و ناتو: ترامپ در دوران اول ریاستجمهوری خود فشار زیادی بر اعضای ناتو برای افزایش هزینههای دفاعی وارد آورد و برخی از توافقات تجاری و سیاسی را تحتفشار قرار داد. احتمالاً در دوران دوم ریاستجمهوریاش نیز این سیاستهای تهاجمی علیه اتحادیه اروپا و ناتو ادامه یابد.
۳٫ دگرگونی در سیاستهای داخلی آمریکا
- قطببندی سیاسی بیشتر: ترامپ شخصیت جنجالیای است که توانسته پایگاه حامیان وفاداری در آمریکا بسازد، اما به همان اندازه مخالفان زیادی نیز دارد. بازگشت او به کاخ سفید شکافهای سیاسی و اجتماعی در آمریکا را عمیقتر می کند و بحرانهای داخلی مانند ناآرامیهای اجتماعی، اعتراضات و قطببندیهای حزبی را تشدید خواهدکرد.
- تحولات در دستگاه قضائی: ترامپ در دوره اول خود به تأسیس یک دستگاه قضائی محافظهکارانه دست زد. ، ممکن است بر ساختار قضائی و نظارت بر دادگاهها و قضاوتها فشار آورد، بهویژه در انتخاب قضات و تأثیرگذاری بر تصمیمات کلیدی.
۴٫ چالشهای داخلی و قانونی
- مسائل حقوقی و دادگاهی: ترامپ پس از ترک کاخ سفید با چندین پرونده حقوقی روبرو بوده است. در دوم رئیسجمهوری ا ش، این مسائل میتوانند تأثیرات زیادی بر اداره کشور و سیاستهای داخلی او بگذارند. در صورت مواجهه با چالشهای قانونی، احتمالاً ترامپ میتواند سیاستهایی برای مقابله با این مسائل در پیش گیرد که به شدت از او حمایت خواهند کرد.
۵٫ واکنش جهانی به بازگشت ترامپ
- قدرتهای جهانی و واکنشها: بازگشت ترامپ به کاخ سفید ممکن است واکنشهای متفاوتی در سطح جهانی بهویژه از سوی قدرتهای رقیب مانند چین و روسیه داشته باشد. این قدرتها ممکن است به دنبال بهرهبرداری از تغییرات در سیاستهای خارجی آمریکا باشند یا بر اساس اقدامات ترامپ استراتژیهای خود را تنظیم کنند.
در مجموع بازگشت ترامپ به ریاستجمهوری ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ به معنای بازگشت به سیاستهای سختگیرانه اقتصادی، مهاجرتی، و خارجی او ست. در سطح داخلی، احتمالاً شکافهای سیاسی در کشور شدت خواهد گرفت و در سطح بینالمللی نیز روابط آمریکا با دیگر کشورها ممکن است دستخوش تحولات جدیدی شود. همچنان، چالشهای قانونی و مسائل اخلاقی و سیاسی نیز میتواند در این دوره دوم او نقشی مهم ایفا کند.
رهبر انقلاب: ترامپ را شایسته مبادله پیام نمی دانم
پیشبینی اینکه آیا دوران ریاستجمهوری دوم دونالد ترامپ به پایان خواهد رسید یا نه، بستگی به چندین عامل دارد که هم در سطح داخلی ایالات متحده و هم در سطح جهانی تأثیرگذار هستند. برخی از این عوامل عبارتند از:
۱٫ چالشهای قانونی
ترامپ در دوران پیش از انتخابات ۲۰۲۴ با چندین پرونده قضائی روبرو بوده است. بازگشت او به کاخ سفید ،موجب می شود این مسائل قانونی تأثیر زیادی بر دوران ریاستجمهوریاش بگذارند. اگر پروندههای حقوقی علیه او پیش بروند و به محکومیت برسد، ممکن است دچار فشارهایی برای کنارهگیری از ریاستجمهوری شود. همچنین، اگر اتهامات جدیتری وارد شود یا حکمهای قضائی علیه او صادر گردد، ممکن است فشارهای سیاسی و اجتماعی برای پایان دوران ریاستجمهوریاش افزایش یابد.
۲٫ توافقات و عدم توافقات داخلی
یکی از چالشهای بزرگ در دوران دوم ترامپ می توانست فشار از سوی حزب جمهوریخواه و دیگر نیروهای سیاسی باشد. لکن اکنون که عملا سنا و کنگره آمریکا عملا در اختیار جمهوری خواهان قرار گرفته، حمایت لازم را از سوی کنگره یا نهادهای دیگر جلب می کند، این میتواند بیثباتی سیاسی و نهایتاً پایان دوره ریاستجمهوریاش پیش از پایان مدت چهار سال را دور از انتظار قرار دهد.
۳٫ تحولات سیاسی و اجتماعی
یکی دیگر از عواملی که میتواند به پایان دوران ریاستجمهوری ترامپ منتهی شود، تحولات داخلی ایالات متحده است. در صورت گسترش نارضایتیهای اجتماعی، اعتراضات گسترده، یا بیثباتی سیاسی، فشارها میتوانند به حدی برسند که ترامپ تحت شرایط خاصی مجبور به ترک پست خود شود. در تاریخ آمریکا، مواردی مانند استعفا و فشارهای سیاسی وجود داشته که بر دوران ریاستجمهوری برخی رؤسایجمهور تأثیر گذاشته است (بهویژه استعفای ریچارد نیکسون در سال ۱۹۷۴).
۴٫ پایداری سلامت و توان جسمی
اگر ترامپ با مشکلات جدی جسمی یا سلامت مواجه شود، این میتواند تأثیر مستقیمی بر تواناییاش برای ادامه ریاستجمهوری داشته باشد. مسائلی مانند فشارهای جسمی یا شرایط روانی ممکن است او را از ادامه خدمت بازدارد.
۵٫ پشتیبانی عمومی و سیاسی
پشتیبانی عمومی نیز نقش مهمی در تداوم دوران ریاستجمهوری ترامپ خواهد داشت. اگر ترامپ نتواند حمایت قوی از بخشهای مختلف جامعه یا حزب خود حفظ کند، این میتواند به چالشهایی منجر شود که در نهایت به پایان ریاستجمهوری او برسد. بحرانهای اقتصادی، بحرانهای خارجی، یا حتی اختلافات داخلی در حزب جمهوریخواه میتوانند تأثیرگذار باشند.
در مجموع، پیشبینی دقیق اینکه آیا دوران ریاستجمهوری ترامپ به پایان خواهد رسید یا نه، دشوار است. عواملی مانند چالشهای قانونی، تحولات سیاسی، فشارهای اجتماعی، و مسائل سلامتی میتوانند بر مدت زمان ریاستجمهوری او تأثیر بگذارند. اما در حالت کلی، هیچ پیشبینی قطعی وجود ندارد که بتوان گفت دوران ریاستجمهوری ترامپ حتماً به پایان خواهد رسید یا خیر.
عملیات «طوفان الاقصی» که بهعنوان یک عملیات نظامی از سوی گروههای فلسطینی، به ویژه جنبش حماس، علیه اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، بهطور مستقیم به دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ مربوط نمیشود. اما در زمینه تأثیرات بلندمدت سیاستهای ترامپ بر وضعیت سیاسی و امنیتی منطقه، میتوان به برخی از جنبهها اشاره کرد که ممکن است بهطور غیرمستقیم بر وقوع چنین تحولی اثرگذار بوده باشد.
۱٫ انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم (قدس)
یکی از اقدامات مهم ترامپ در دوران ریاستجمهوریاش که تأثیر زیادی بر سیاستهای خاورمیانه گذاشت، تصمیم او برای انتقال سفارت ایالات متحده از تلآویو به اورشلیم بود. این اقدام که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، به شدت موجب خشم فلسطینیها و جهان عرب شد، زیرا اورشلیم برای فلسطینیها بهعنوان پایتخت مورد نظرشان اهمیت زیادی دارد. این تصمیم باعث افزایش تنشها در منطقه شد و ممکن است بخشی از زمینهساز برخی از اقدامات تلافیجویانه از سوی گروههای فلسطینی بوده باشد.
۲٫ معامله قرن (طرح صلح ترامپ)
دولت ترامپ در سال ۲۰۲۰ طرح صلحی بهنام «معامله قرن» را معرفی کرد که در آن شرایط فلسطینیها برای ایجاد یک دولت مستقل خود را نادیده گرفته بود و در عوض خواستار ایجاد یک «آسیبپذیرترین» دولت فلسطینی در بخشی از کرانه باختری و غزه بود. این طرح نه تنها با مخالفت گسترده فلسطینیها روبرو شد بلکه بسیاری از کشورهای عربی نیز بهطور جدی نسبت به آن موضع منفی گرفتند. این مسائل میتواند موجب افزایش ناامیدی فلسطینیها از روند صلح و فشار بیشتر گروههای مقاومت برای انجام اقداماتی نظیر عملیاتهای نظامی علیه اسرائیل شود.
۳٫ گسترش عادیسازی روابط با اسرائیل
در دوران ترامپ، چندین کشور عربی مانند امارات متحده عربی، بحرین و سودان، توافقهایی با اسرائیل برای عادیسازی روابط خود امضا کردند (توافقات ابراهیم). این توافقات باعث افزایش انزوا و فشار بر گروههای فلسطینی و جنبش حماس شد. در حالی که برخی از کشورهای عربی تلاش میکردند تا روابط دیپلماتیک خود با اسرائیل را تقویت کنند، این امر در داخل فلسطین به احساس خیانت و تفرقه منجر شد و میتواند به شدت انگیزههای گروههایی مانند حماس برای انجام حملات علیه اسرائیل را تقویت کرده باشد.
۴٫ پشتیبانی نظامی و مالی از اسرائیل
دولت ترامپ پشتیبانی بسیار قوی از اسرائیل در زمینههای نظامی و مالی داشت. این حمایت شامل ارسال سلاحهای پیشرفته به اسرائیل و تأکید بر حق دفاع از خود اسرائیل در برابر تهدیدات از جانب گروههای فلسطینی بود. این حمایتها ممکن است به تقویت مواضع گروههای فلسطینی علیه اسرائیل و تحریک اقدامات نظامی منجر شده باشد.
نتیجهگیری
اگرچه ترامپ بهطور مستقیم در عملیات طوفان الاقصی نقش نداشت، سیاستهای او در طول دوران ریاستجمهوریاش بهویژه در زمینه فلسطین و اسرائیل، میتواند زمینهساز تشدید تنشها و در نهایت منجر به بروز چنین اقداماتی شده باشد. تصمیمات ترامپ، بهویژه در زمینه انتقال سفارت آمریکا به قدس و طرح صلح «معامله قرن»، به شدت واکنشها و اعتراضات فلسطینیها را برانگیخت و ممکن است بر روحیه گروههایی چون حماس تأثیر گذاشته باشد. ترامپ با چالش ناتو وروسیه واسرائیل و مقاومت مواجه است و چون قاتل شهید سلیمانی هم شناخته می شود راه سختی را پیش روی خود دارد.